Vai trò của CEO thời khủng hoảng

Trong giai đoạn kinh tế suy thoái, các giám đốc cần duy trì sự tập trung vào nền tảng căn bản của một công ty: tình trạng kinh doanh, quản lý và khả năng thanh khoản.

Trong giai đoạn nền kinh tế bất ổn như hiện nay, các giám đốc có thể kinh ngạc trước sự thay đổi vận mệnh nhanh chóng của công ty. Điếu tối quan trọng trong những trường hợp như thế này là các giám đốc phải ghi nhớ rằng trong giai đoạn khó khăn nhất, các giám đốc phải chịu trách nhiệm giám sát công việc kinh doanh của công ty.

Mặc dù hầu hết các giám đốc đều biết, những điểm căn bản chính là trách nhiệm của giám đốc trong việc giám sát các hoạt động của công ty. Trong giai đoạn thị trường bất ổn, có ba lĩnh vực chính mà các giám đốc cần phải tập trung chú ý: tình trạng kinh doanh, chất lượng và chiều sâu quản lý, và khả năng thanh khoản của công ty.

Rà soát mô hình kinh doanh của công ty

Trong quá trình thích ứng với những điều kiện kinh tế đang thay đổi, giám đốc nên đánh giá khả năng chống chịu của mô hình kinh doanh mà công ty dang có. Ví dụ, sự sụp đổ của thị trường cho vay dưới chuẩn năm 2007 của Hoa Kỳ đã gây ra những tổn thất không nhỏ - một số tổn thất trong đó có thể dự báo được nhưng phần đa số là không thể - đối với nhiều công ty thuộc các ngành công nghiệp khác nhau, các tổn thất về mặt tài chính có thế xảy ra mà không được cảnh báo trước.

Tuy nhiên, nếu ban quản trị của một công ty có thể nhận thức được những rủi ro tiềm tàng phát sinh từ những điều kiện thị trường đang thay đổi và sẵn sàng điều chỉnh mô hình cũng như chiến lược kinh doanh của công ty thích ứng với những thay đổi này, họ có thể giảm thiểu được tổn thất nếu khủng hoảng xảy ra hoặc cao hơn còn có thể chặn đứng tình trận khủng hoảng tiềm tàng.

Một phần quan trọng trong toàn bộ quá trình này là cần phải đảm bảo rằng hội đồng quản trị thường xuyên dược nghe các báo cáo trực tiếp từ phía CEO, từ đó toàn thể ban quản lý mà có đủ tự tin trong các quyết định chiến lược. Đây cũng là phần quan trọng trong quy trình kế hoạch kế nhiệm của hội đồng quản trị. Những vấn đề này cần phải được thảo luận trong suốt nhiệm kỳ của CEO bằng cách luôn đưa nó vào chương trình nghị sự trong mỗi cuộc họp của hội đồng quản trị.

Chăm sóc công ty

Khi giám đốc tự cảm thấy hài lòng rằng mô hình kinh doanh và chiến lược của CEO là hợp lý, các giám đốc vẫn cần hiểu nguồn doanh thu của công ty có thể phản ứng như thế nào với những điều kiện đang thay đổi trong nến kinh tế nói chung và trong ngành công nghiệp của họ nói riêng.

Ví dụ, giám đốc cần phải hiểu biết tổng thể nền tảng khách hàng của công ty và liệu nó có đang thay đổi theo chiều hướng khả quan hay không. Các giám đốc cũng cần phải có được sự hiểu biết tồng thề vị chi phí hoạt động của công ty, bao gồm cả nhân công, hàng hóa đã và đang bán, các chi phí quản lý... Các giám đốc nên có một cái nhìn tổng quan về vị thế thị trường và tài chính của công ty để có thể đưa ra phương sách quản lý đúng đắn trước những rủi ro tiềm tàng trong quá trình hoạt động phụ thuộc vào những bối cảnh kinh tế khác nhau.
Các thành viên trong hội đồng quản trị cần phải tập trung chú ý vào khả năng thanh khoản của công ty. Vấn đề này là đặc biệt quan trọng trong môi trường thị trường hiện nay. Hiểu rõ về dòng tiền mặt của công ty và các sắp xếp tín dụng là tối quan trọng. Các giám đốc cần nhận thức được liệu công việc kinh doanh của công ty có phát sinh nhu cầu chui vụ tiến mặt hay không và phải đảm bảo rằng trong chồi đảm công ty có nhu cầu tiền mặt lớn nhất, công ty vàn có đủ khả năng tiếp cận với nguồn vốn đế đáp ứng được nhu cầu cho hoạt động kinh doanh. Ban quản lý cần hiểu rõ điều gì sẽ xảy ra nếu dòng tiền mặt không đủ mạnh như dự đoán.

Và giám đốc nên tự đặt câu hỏi rằng nếu một ngành kinh doanh suy thoái đồng thời trong giai đoạn có nhu cầu tiền mặt cao nhất, thì khả năng thanh khoản của công ty sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng như thế nào?

Trong bối cảnh sáp nhập và mua lại, các giám đốc nên cẩn trọng trong việc kiểm tra khả năng thanh khoản và các rủi ro về khả năng thanh toán, đặc biệt la trong những giao dịch mua bán có hỗ trợ tài chính cao.

Các giám đốc cần luôn luôn quan tâm tới kế hoạch kế nhiệm, chính môi trường kinh tế đầy thách thức làm tăng tầm quan trọng của kế hoạch này. Nếu một công ty trải qua giai đoạn suy thoái cùng lúc CEO (hoặc một thành viên quan trọng khác của ban quản lý) xin từ chức mà không có một người kế nhiệm rõ ràng, đủ khả năng, chắc chắn hội đồng quản trị và cả công ty sẽ gặp khó khăn trong việc đối phó có hiệu quả với những thách thức mà công ty đang phải đối mặt.

Đưa ra quyết định trên cơ sở thông tin đầy đủ

Giám đốc cần phải lưu tâm tới các điều kiện của thị trường và suy nghĩ thấu đáo về cách thức các xu hướng hay các sự kiện ảnh hưởng tới chiến lược và khả năng kinh doanh của công ty. Chỉ cần các giám đốc hành động trên cơ sở nắm bắt thông tin đầy đủ, tự tin, và theo cách khiến họ tin tưởng rằng lợi ích cao nhất của công ty luôn được đảm bảo, thì các quyết định kinh doanh của họ sẽ nhận được sự bảo hộ từ phía luật pháp.

Giám đốc chủ động tìm kiếm thông tin để được cung cấp thông tin đầy đủ - đó chính là nguyên lý cốt lõi của trách nhiệm chăm sóc công ty. Để được cung cấp thông tin đầy đủ, các giám đốc phải quan tâm đúng mức đến những tài liệu có liên quan, thực sự suy ngẫm, cân nhắc kỹ càng trước khi đưa ra quyết định. Một sự thiếu quan tâm đối với công ty - cho dù đó là việc có ý đưa ra quyết định khi chưa thu thập đầy đủ thông tin và cân nhắc kỹ càng hay thông qua việc bỏ qua có hệ thống một rủi ro đã được biết đến - sẽ không thể thỏa mãn yêu cầu hành động trung thực và dựa trên nền tảng được cung cấp đầy đủ thông tin đối với một giám đốc.

Trách nhiệm của các giám đốc là phải đòi hỏi được cung cấp thông tin họ cần để biến mình thành người đưa ra quyết định dựa trên thông tin đầy đủ, và đồng thời cũng chính là nghĩa vụ của nhóm quản lý phải cung cấp đầy đủ thông tin cho giám đốc. Ngược lại, các giám đốc được quyền dựa vào những thành viên trong hội đồng quản lý và các chuyên gia khác trong quá trình đưa ra quyết định. Hơn thế nữa, các giám đốc không nên ngần ngại tham khảo ý kiến của các chuyên gia tư vấn xem thông tin họ được cung cấp là đủ để ra quyết định hay chưa.

Bảo hiểm trách nhiệm pháp lý

Trong môi trường tranh chấp như hiện nay thì việc kiện tụng rất dễ xảy ra, vì vậy các công ty cần phải đảm bảo có sự chuẩn bị sắp xếp bồi thường hợp lý và thường xuyên cập nhật dành cho các thành viên trong hội đồng quản trị, và phải đảm bảo rằng công ty đã mua bảo hiểm trách nhiệm pháp lý cho các cán bộ vị giám đốc đầy đủ.

Những sự sắp xếp này cần phải được rà soát thường xuyên nhằm đảm bảo rằng các giám đốc được bảo hiểm đầy đủ trước những rủi ro trách nhiệm pháp lý cá nhân cho những hành động của họ với tư cách là giám đốc. Mặc dù bảo hiểm trách nhiệm pháp lý cho cán bộ và giám đốc ngày càng có giá cao, nhưng chúng bao gồm bảo hiểm trong hầu hết các trường hợp và các công ty nên mua loại bảo hiểm này. Những hạn chế và ngoại lệ trong gói bảo hiểm cần phải được nghiên cứu cẩn thận, qua đó các giám đốc hiểu rõ chỗ nào họ được bảo hiểm và chỗ nào không.

Thêm vào đó, các giám đốc nên cân nhắc tác động của sự phá sản của công ty trong phạm vi hiệu lực của bảo hiểm.

Nguồn:  Phong cách Doanh nhân