Với TPP, không có bữa trưa miễn phí!

Việt Nam được đánh giá là nước được hưởng lợi nhiều nhất từ TPP. Tuy nhiên, có vẻ như doanh nghiệp chưa lường hết được những khó khăn mà hội nhập mang lại.

Với TPP, cơ hội luôn song hành với thách thức.

Nhân sự kiện kết thúc đàm phán về Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), phóng viên Taichinhplus.vn đã có cuộc trao đổi nhanh với một số chuyên gia về cơ hội và thách thức của Việt Nam trên con đường hội nhập với TPP.

Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, GS – TS. Nguyễn Quang Thái: Chúng ta chưa lường hết khó khăn

Đây là Hiệp định có tính đòi hỏi cao đối với tất cả các nước tham gia, đồng thời nó cũng mở ra cơ hội mới trong lưu chuyển hàng hóa, tiền tệ, dịch vụ, lao động…

Chính phủ cần tuyên truyền, giải thích cho nhân dân hiểu rõ hơn về TPP đối với từng ngành, để mỗi người dân cũng như doanh nghiệp hiểu được rằng cần làm gì để vượt qua khó khăn cũng như cần làm gì để nắm bắt cơ hội.

Đây là cơ hội rất tốt nhưng đồng thời cũng có những thách thức không hề nhỏ, có những ngành phải cơ cấu lại, phải có những tính toán cụ thể, chứ không phải cứ nói rằng về cơ bản là tốt mà không có những bước đi cụ thể. Thực tế là có nhiều khó khăn buộc các doanh nghiệp phải chuyển đổi chứ không hề dễ dàng như mọi người tưởng. Chúng ta nói quá nhiều đến thuận lợi mà chưa lường được hết những khó khăn sẽ phải đối mặt.

Tuy nhiên tôi cho rằng cơ hội của chúng ta vẫn là rất lớn và Việt Nam vẫn là nước được hưởng lợi nhiều mặt khi tham gia TPP.

Chuyên gia tài chính, TS. Cấn Văn Lực: Doanh nghiệp có thể gặp rắc rối pháp lý

Với việc TPP được thông qua, lợi thế cho Việt Nam là quá lớn. Theo đánh giá của quốc tế, Việt Nam là nước thụ hưởng nhiều lợi thế nhất trong số 12 nước tham gia TPP.

Việt Nam có lợi nhiều nhất vì chúng ta xuất phát điểm khá thấp trong TPP, đặc biệt nhiều mặt hàng chúng ta xuất khẩu rất tốt ra nước ngoài. Bên cạnh đó chúng ta cũng nhập khẩu rất nhiều, như vậy độ mở thương mại của Việt Nam sẽ là lớn nhất trong số các nước tham gia TPP.

Ngân hàng Thế giới lượng hóa GDP của Việt Nam sẽ tăng thêm từ 8-10% điểm cơ bản. Chẳng hạn như nếu GDP của chúng ta năm nay tăng 6% mà chúng ta tận dụng tốt khi tham gia TPP thì có thể GDP sẽ tăng thêm 0,6% nữa. Như thế GDP có thể tăng 6,6%. Tất nhiên còn phụ thuộc vào việc chúng ta có tận dụng hết cơ hội hay không.

Tuy nhiên, chúng ta cũng gặp phải nhiều thách thức liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ, quan hệ nhà nước… và vấn đề về quyền của người lao động liên quan đến công đoàn. Vấn đề này đã được tháo gỡ trong quá trình đàm phán, nhưng chắc chắn trong quá trình thực hiện sau này có thể sẽ có những vướng mắc.

Cuối cùng là liên quan đến khó khăn về ngoại ngữ, khó khăn về pháp lý, pháp chế. Nếu sau này các doanh nghiệp không cẩn thận họ sẽ bị vướng vào những rắc rối liên quan đến pháp lý.

Chuyên gia kinh tế, TS. Nguyễn Minh Phong: Sẽ phức tạp nếu TPP có thêm thành viên

Đàm phán TPP đã kết thúc có hậu trên cơ sở hài hòa lợi ích giữa các bên, đồng thời đáp ứng được tiêu chuẩn hiện đại nhất. Nó như một bước tiến trong hội nhập kinh tế.

Vấn đề là khi TPP được hình thành chắc chắn sẽ tạo ra lợi ích cân bằng cho tất cả các bên và đối với quốc gia có trình độ phát triển còn thấp như Việt Nam thì lợi ích mà TPP mang lại sẽ cao hơn cũng như các điều kiện liên quan.

Để TPP thực sự được thông qua còn phải trải qua rất nhiều thủ tục, đặc biệt là phải được sự thông qua của Quốc hội mỗi nước. Khi TPP có hiệu lực ngay tức thì cũng chỉ có 90% dòng thuế được miễn giảm về 0%, còn lại 10% vẫn nằm trong lộ trình trong vòng 10 năm nữa. Vì thế một số dòng thuế vẫn cần có thời gian để điều chỉnh. Hơn nữa, có nhiều nước tham gia vào quá trình hội nhập chậm, cần có thời gian để phát triển thể chế và năng lực cạnh tranh.

Có thể có những khó khăn, tuy nhiên về tổng thể sẽ có nhiều lợi ích lớn do TPP mang lại. Vấn đề sẽ phức tạp hơn nếu xuất hiện thêm những thành viên mới trong TPP vào thời gian tới. Hiện nay theo tôi được biết có ít nhất 5-6 quốc gia đang có nguyện vọng được tham gia vào TPP.

Cơ hội lớn nhất là chúng ta có lợi thế về xuất khẩu sang các thị trường lớn trong số các nước thành viên như Mỹ, Canada, Nhật Bản… Hầu hết các mặt hàng giảm thuế ngay lập tức đều là mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam.

Một số mặt hàng chúng ta ít có cơ hội phát triển thì cũng sẽ nhận được cơ hội từ công nghệ nguồn, nhận được hàng hóa và dịch vụ chất lượng cao từ các nước thành viên với chi phí thấp.

Một số lao động và dịch vụ sẽ có cơ hội tìm kiếm thị trường mới. Ngay cả các doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng sẽ có cơ hội tìm kiếm thị trường ngách của các nước thành viên TPP.

Tóm lại, TPP mang lại nhiều cơ hội lớn, tuy nhiên việc khai thác tận dụng cơ hội đến đâu phụ thuộc vào từng doanh nghiệp cũng như sự cải thiện của môi trường thể chế. Bên cạnh đó chúng ta sẽ đối diện khá nhiều thách thức. Trước hết là cạnh tranh trực tiếp, ngay cả những lĩnh vực như nông sản vốn được xem là thế mạnh của chúng ta cũng có thể phải đón nhận nhiều thách thức. Ngoài ra sự cạnh tranh đối với các sản phẩm công nghiệp cũng sẽ tăng lên, nếu không điều chỉnh chúng ta sẽ gặp khó khăn khi phải cạnh tranh khốc liệt với các doanh nghiệp ngoại.

Nguyễn Tuân

Posted in: Kinh Doanh