“CUỐN THEO CHIỀU GIÓ Ở VATICAN”

(Gone With the Wind in the Vatican)

 

Trần văn Kha dịch

 

“Quyển sách Vatican cấm bán bây giờ bán chạy nhất” -
(Book banned by Vatican now a best seller).

Sách nói gì mà ghê gớm vậy?

Trả lời cuộc phỏng vấn của một tờ báo Ý, Ngài Luigi Marinelli, linh mục hồi hưu của Giáo Hội La-mã, và là đồng tác giả quyển sách mang tên “Cuốn Theo Chiều Gió ở Vatican” (Gone With the Wind in the Vatican) có một nhận định đả phá bản chất thần thánh của Vatican. Lời Ngài: “Quyển sách cho thấy là Vatican gồm những người, giống như tôi, có khuyết điểm”. (It [the book] just points out that the Vatican is made up of men who, like me, are flawed). Như vậy là Ngài gián tiếp cho rằng, Đức Thánh Cha cũng có khuyết điểm, và chẳng thần thánh gì cả. Link: http://en.wikipedia.org/wiki/Gone_with_the_Wind_in_the_Vatican

Chúng tôi xin dịch bản tin trên, kèm theo nguyên văn tiếng Anh để quý vị đọc giải buồn.

 

Link: http://www.traditioninaction.org/bkreviews/A_005br_GoneWithWind.htm

 

Tai Tiếng: Quan chức của Giáo Hội giận dữ vì sự mô tả  thiếu lễ độ những người lãnh đạo và hành động của họ, nhưng độc giả lại thích thú.

(Scandal: Church officials are outraged by the unflattering portrayal of Catholics and practices, but readers are intrigued.- By Alessandra Stanley. The New York Times).

Link: http://topics.nytimes.com/topics/reference/timestopics/people/s/alessandra_stanley/index.html

 

Rome – Khi “Cuốn Theo Chiều Gió ở Vatican” (Gone With the Wind in the Vatican) lần đầu tiên xuất hiện ở các hiệu sách vào tháng Hai (1999). Ít người nhận thấy những chuyện âm mưu, đồng giống luyến ái và đồi bại trong hệ thống hành chánh Vatican.

Vatican, tuy nhiên, đã thực sự lưu tâm, và các độc giả lập tức làm theo ngay. Kể từ khi tòa án của Giáo Hội ra lệnh cho linh mục đã hồi hưu của Vatican, một trong số những tác giả, phải ngưng cho phổ biến sách và đích thân giải thích trước những quan tòa của Giáo Hội, thì sách bán chạy và bán hết.

Sách đã làm cho người đọc tức giận (vì những chuyện xấu xa của một nơi được coi là thần thánh), quan chức của Giáo Hội Gia-tô La-mã giận dữ, và một tác giả có tên (những người khác ẩn danh), Ngài Luigi Marinelli, trở nên một ca về phát hành sách nổi tiếng, vị này lo sợ bị truất mất quyền làm Thánh Lễ.

Vào hôm Thứ Sáu, Marinelli không ra hầu tòa của Giáo Hội dù đã nhận được trát tòa, qua một thư viết bằng tiếng La-tinh, Ngài được lệnh phải thâu hồi quyển sách nhục mạ đã được bày bán ở các hiệu sách và ngưng việc in thêm sách mới.

“Tôi phải trả lời thế nào?” Marinelli hỏi. Ngài giải thích rằng, tôi không thể chối bỏ, bởi vì như thế cũng không khác gì thú nhận là “tôi nói láo”, và rằng cá nhân tôi không có thẩm quyền thu hồi sách ở các hiệu sách hay cấm không cho in thêm sách hay dịch sách ra tiếng ngoại quốc. Vatican cũng không có thẩm quyền về việc này, dù rằng Vatican có thể tìm cách kiện nhà xuất bản. Các báo ở Ý, thích thú theo dõi cố gắng của Vatican để kiểm duyệt sách, đã in lại một số những chuyện ngắn màu mè hơn, từ chuyện một linh mục không nêu danh đã tìm cách chuyển lậu một va-li đầy nhóc tiền sang Thụy-sĩ, cho đến chuyện một linh mục có những chuyện dâm ô cùng giống (đàn ông làm tình với đàn ông) nhưng không bị trừng phạt mà còn được thăng cấp với một chức vụ mới, để chôn dấu sự tai tiếng dưới tấm thảm.  Nhưng những chuyện tục tỉu và ghê tởm hơn đã xảy ra ở những thập niên trước đây. Chuyện tai tiếng gần đây nhất, vụ ám sát một đại úy chỉ huy toán Lính Gác Thụy-sĩ năm vừa qua bởi một sĩ quan bất mãn trẻ, thì chỉ được nhắc đến qua loa, mà không gợi ý tới một âm mưu độc ác ngầm nào.  

Không một hồng y dâm đãng hay gian dối nào bị nêu tên đích danh. Marinelli bảo, “sách không dùng tên thật, nên rất khó truy tố về tội phỉ báng. Nếu một vài nhân vật nào muốn nhận ra họ ở trong đó, thì tôi phải kính phục sự khiêm nhượng của họ”. (Vì tội quá bẩn và có thật, nên không ai dám nhận, và không ai dám truy tố tác giả. Truy tố thì vừa xấu, vừa thua kiện). 

Trong một cuộc phỏng vấn tại căn phòng của Ngài, nhìn xuống cái vòm của Đền Thánh Peter, Marinelli, 72 tuổi, bảo rằng Ngài cảm thấy bị hành hạ bất công chỉ vì nói thật. Ngài so sánh hoàn cảnh của Ngài với Savanarola, nhà cải cách đã bị đem trói vào cọc rồi thiêu sống, và Padre Pio, một thày dòng thần bí đã bị giáo hội điều tra nhiều lần trước khi được phong chuẩn thánh năm nay.

Marinelli, trong nhiều năm đã làm việc cho Thánh Hội của Giáo Hội Đông (Congregation of Eastern Churches), một bộ của Vatican, bảo rằng trong khi “gần như hầu hết mọi người” trong văn phòng thư lại của Vatican đã đọc sách và rất nhiều người trong số đó nói riêng với Ngài là họ đồng ý với đa số những điều phê bình, nhưng không một đồng liêu cũ nào của Ngài muốn công khai bào chữa cho Ngài. Ngài bảo bạn bè của tôi không dám điện thoại cho tôi ở nhà, sợ rằng điện thoại bị móc dây nghe lén. (Vatican có cơ quan làm mật vụ?)

Ngài than phiền, “sách không đặt lại vấn đề thần thánh của Jesus Christ, Thánh Lễ hay Giáo Hội Gia-tô. Sách chỉ nêu ra rằng Vatican cũng gồm những người, giống như tôi, có khuyết điểm.

Ngài nói là Ngài và nhiều người bên trong giáo hội bất mãn vì những vận động ồn ào thăng cấp cá nhân và hủ hóa của một vài quan chức, và cảm thấy nhu cầu phải “trong sạch hóa” giáo hội khi giáo hội sắp bước vào thiên niên kỷ thứ ba. Ngài bảo “sách là một hành động thương yêu đối với giáo hội”.

 GM Luigi Marinelli, link: http://www.pagina12.com.ar/1999/99-08/99-08-22/pag25.htm

Marinelli bảo đã được một người, mà Ngài dấu tên, tiếp xúc, người ấy nói rằng đã nghe thấy những lời phê bình về chuyện nội bộ của Vatican và yêu cầu Ngài viết những suy tư đó ra trên giấy. Ngài bảo, Ngài muốn trình bày bốn điểm than phiền chính – vận động thăng cấp cá nhân, sự lựa chọn bí mật các vị giám mục, Tam điểm trong Vatican và thiếu một nghiệp đoàn cho các nhân viên ở Vatican – để khuyến khích cải cách.

Những chuyện nhỏ nhặt tầm phào cũng được in vào sách “để làm nổi bật những nguyên tắc chính”. Nhưng những truyện ngắn là điều đã thuyết phục Lorenzo Ruggiero, chủ bút chính của Kaos, một nhà xuất bản nhỏ ở Milan, cho xuất bản quyển sách. Kaos chuyên về những sách chống giới tu sĩ và những bí mật của Vatican. Ruggiero giải thích rằng lúc đầu ông chống lại “bởi vì quyển sách quá thiên về tôn giáo, quá tôn giáo đối với chúng tôi”.

Ông bảo, “chúng tôi đã thay đổi thái độ, nhận thấy rằng nếu chúng tôi không cho in ra, thì không ai khác dám làm”. Ruggiero bảo, ông cho in đợt đầu 7.000 quyển và nghĩ rằng chỉ bán cầm chừng. Nhưng bây giờ đã bán hết, và ông cho biết đã nhận được đơn đặt hàng từ khắp nơi, kể cả Mỹ quốc, cho 100.000 cuốn nữa.

“Vatican đã làm một sự nhầm lẫn lớn lao”, ông ấy nói với vẻ mặt vui mừng rõ rệt. “Một khi Vatican để ý tới quyển sách, thì tất cả mọi người để ý tới”.

 

Book banned by Vatican now a best seller

Scandal: Church officials are outraged by the unflattering portrayal of Catholic leaders and practices, but readers are intrigued.

By Alessandra Stanley.- The New York Time, link: http://en.wikipedia.org/wiki/Alessandra_Stanley

 

Rome – When “Gone With the Wind in the Vatican” first appeared in bookstores in February, few people noticed the account of intrigue, homosexuality and corruption within the Vatican bureaucracy.

The Vatican, however, did pay heed, and readers instantly followed. Ever since a church tribunal ordered one of the authors, a priest who is a retired Vatican official, to cease publication and explain himself before church judges, the book has become a runaway best seller.

It has tantalized readers, infuriated Roman Catholic Church officials and turned the one acknowledged author (the others remain anonymous), the Rev. Luigi Marinelli, into a publishing-cause celebrity who fears he will be stripped of his right to say Mass.

On Friday (July 16), Marinelli did not appear before the church tribunal that had summoned him, via a letter written in Latin, and ordered him to remove the offending book from stores and stop new printing runs.

“How can I answer?” Marinelli said. He explained he could not recant because “that would be a lie””, and that he personally has no authority to remove the books from stores or prevent new printings or foreign translations. Neither does the Vatican, for that matter, although it can try to sue the publisher.

Italian newspapers have gleefully covered the Vatican’s effort to censor the book, reprinting some of the more colorful anecdotes, frome one about an unamed priest who tried to smuggle a suitcase full of cash into Switzerland, to another about a priest who had engaged in homosexual acts and was reassigned and promoted to sweep the scandal under the rug.

But the more salacious and shocking anecdotes date back decades. The most recent Vatican scandal, the murder last year of the captain of the Swiss Guards by a disgruntled junior officer, is fleetingly mentioned, without any suggestion of sinister subplots.

No dissolute priests or scheming cardinals are identified by name. “The book does not use people’s real names so it is difficult to accuse the authors of defamation”, Marinelli said. “If some figures want to recognize themselves, then I admire their humility”.

In an interview in his apartment, which overlooks the dome of St. Peter’s Basilica, Marinelli, 72, said he felt he was being unfairly persecuted for telling the truth. He compared his situation to that of Savanarola, the reformer who was burned at the stake, and Padre Pio, the mystic friar who was investigated by the church many times before he was beatified this year.

Marinelli, who for years worked in the Congregation of Eastern churches, a department of the Vatican, said while “almost everyone in the Vatican bureaucracy had read the book and many had let him know they privately agreed with a large number of its criticisms, none of his former colleagues were willing to defend him publicly. He said friends were afraid to call him at home. Fearing his phone had been tapped.

“The book does not question the sanctity of Jesus Christ, the Eucharist or the Catholic Church”, he said plaintively. “It just points out that the Vatcian is made up of men who, like me, are flawed”.

He said he and many others within the church were disgusted by the rampant careerism and corruption of some officials, and felt that a “purification” of the church was neeeded as it entered the third millennium. “The book was an act of love for the church”, he said.

Marinelli said he had been approached to collaborate on the book by someone he declined to identify, who had heard him criticize the inner workings of the Vatican and asked him to put his thoughts on paper. He said he was interested in presenting his four main grievances about Vatican operations – careerism, the secretive selection of bishops, Freemasons in the Vatican and the lack of a union for Vatican employees – to encourage reform.

The gossipy details were included “to illustrate the main principles of the book”.

But the anecdotes were what persuaded Lorenzo Ruggiero, the editor in chief of Kaos, a small publishing house in Milan, to publish the book. Kaos specializes in anticlerical books and Vatican exposes. Ruggiero explained he was at first resistant “because the book was quite religious, too religious for us”.

“We changed our minds because we realized that if we didn’t publish it, nobody else would dare”, he said.Ruggiero said he had ordered a first printing of 7,000 books and had expected modest sales. It has now sold out, and he said he has requests from all over, including the United States, for 100,000 more copies.“The Vatican made a huge mistake”, he said with obvious glee.

“Once they paid attention to the book, everybody paid attention”.

(Xin đọc thêm chi tiết trong bài “Thâm Cung Bí Sử”)

 

 

 

 

THÂM CUNG BÍ SỬ

Tranh giành quyền hành trong Triều Đình

(Curée à la curie)

 

Đức Ông Luigi Marielli

 

(Chú thích của người dịch : Vấn đề này viết bằng tiếng Anh trong báo “The Register” đã được dịch ra tiếng Việt cùng với nguyên văn tiếng Anh, ở các trang từ 258 đến 265.

Bài này dịch ra từ tiếng Pháp, báo “L’Express” tuần lễ 12 đến 18 tháng 8, 1999, với những chi tiết đặc biệt. Quý vị sẽ có dịp nhận thấy, Tòa Thánh không có gì thánh thiện, giống y hệt “triều đình của một thể chế quân chủ tuyệt đối”, mà ở đó người ta tranh giành nhau quyền hành một cách đê tiện, làm cho Giáo hoàng Paul VI phải bảo: “Mùi vị của Satan đã vào trong Vatican”.

Giáo hoàng không kiểm soát gì cả. Trái lại, người cai quản ngôi nhà giáo hoàng có thể dẫn dắt Ngài, như dắt ngựa, bằng hai sợi dây cương. Ngài đau yếu và bất lực. Đọc bản tin này chúng tôi bàng hoàng sửng sốt, và thầm kính phục Bộ Thông Tin Tuyên Truyền của Tòa Thánh. Bộ này đã có thể biến một giáo hoàng bệnh hoạn, bất lực, thành một vị Thánh sống, mà tín đồ đến khúm núm lễ lạy, để được ban phép lành).

 

-----------------------------------------

 

Bản dịch: Trong một quyển sách gây tai tiếng, một cựu giám mục tố cáo những tranh chấp quyền hành làm rung động Tòa Thánh. Một thứ không khí cuối triều đại xung quanh Jean-Paul II

(Bài của đặc phái viên Jean-Michel Demetz)

 

Vào lúc khởi đầu, hay gần lúc đó, có một cái thư. Đúng hơn là một trát đòi ra hầu tòa. Trát tòa có đóng dấu Tòa Thánh La-mã, chính trát tòa này đã gây nên nhiều nhức nhối khủng khiếp. Viết bằng tiếng La-tinh, ngôn ngữ chính thức của Vatican, trát tòa ra lệnh cho Luigi Marinelli, 72 tuổi, một giám mục đã hồi hưu của Thánh Hội Những Giáo Hội Đông, phải ra trình diện, ngày 16 tháng Bảy vừa qua (1999), với những quan tòa được biết đến nhiều trong việc tuyên bố hủy bỏ những đám cưới của những người quyền thế trên thế giới. Đức Ông phải giải thích về một quyển sách mà các quan tòa của Vatican đòi thu hồi về từ các hiệu sách, “để không gây nên những thiệt hại nặng nề hơn”.

Cho đến lúc này, tác phẩm mang tên “Cuốn Theo Chiều Gió ở Vatican” (Via col vento in Vaticano, “Autant en emporte le vent au Vatican”) chỉ được phổ biến hạn chế trong vòng thân hữu, bây giờ được người ta tranh nhau mua. “Sách cấm, là sách ưa thích”: trong một khẩu hiệu đẹp, người chủ bút gốc Milan Lorenzo Ruggiero (nhà xuất bản Kaos) đã nói lên tất cả. Sự sai lầm trầm trọng của tòa án Vatican trở thành một cách quảng cáo hữu hiệu nhất: đó là phép lạ làm cho nhà xuất bản in ra thêm nhiều bản. “Đức ông Gorge tối tăm” trở thành miếng mồi của giới truyền thông. Vấn đề được đưa lên tới Hạ Viện mà tại đó một nghị viên cộng sản đã lên tiếng đòi hỏi chính phủ giải thích về hành động đe dọa đối với một công dân Ý và với một tác phẩm xuất bản ở Ý, mà theo nguyên tắc vượt ra khỏi luật lệ của Vatican. Đó là chuyện Peppone chạy tới cứu nguy cho Don Camillo!

Trong lòng triều đình, chính phủ của Giáo Hội Gia-tô, người ta nhận lấy cú đấm và người ta nói đến chuyện thanh toán cá nhân. Tuy nhiên, trong những hành lang vô tận của các lâu đài giáo hoàng, người ta công khai chế giễu những hình ảnh không mấy tốt đẹp của các vị hồng y, với tên tuổi ngụy trang nhưng dễ nhận ra. Người ta cười, nhưng một đôi khi run sợ.

Bởi vì đó là tác phẩm đầu tiên. Marinelli và những tác giả khác, dấu tên – họ ký bút hiệu I Millenari – đến từ bên trong một guồng máy nổi tiếng với sự mờ ảo kinh khủng. Bằng chứng là họ biết rõ guồng máy. Được viết bởi nhiều người, quyển sách đó là một vụ kết tội mà người ta đọc với những trình độ khác nhau. Từ một quyển sách ít nhân từ đó, người ta có thể ghi nhớ những mẩu chuyện tình dục. Chuyện một giám mục bị các nhân viên Tòa Thánh đòi phải trả lời về vụ ông ta vui chơi, ở gần Circo Massimo, với một người trẻ tuổi “mặc quần áo Adam hay gần thế” (ở truồng). Cũng trong chương đó về đồng giống luyến ái, được trình bày như là một dụng cụ để thăng cấp cấp tốc (để cho một người cao cấp làm tình?), người ta biết một thư ký riêng, được giáo hoàng Paul VI che chở, có triển vọng thăng chức hồng y. Nhưng thảm thương cho ông ta, người trẻ tuổi nhiều tham vọng bị bắt ở biên thùy Thụy Sĩ với một va-li đầy nhóc tiền mà ông ta đem đi cất dấu. Thế là hết mũ đỏ! Ở chỗ xa hơn, người ta đọc chuyện “một giám mục tên tuổi, rất khắt khe về đạo đức với những người khác”, đã “thú nhận đồng giống luyến ái” để không phải vi phạm luật cấm đụng đến đàn bà.

Hơn là những chuyện khôi hài, nhiều khi hóm hỉnh, những chuyện đó trong thực tế không cho biết cái gì mới hơn những điều mà người ta đã biết, hay nghi hoặc, nhưng sự lột trần cơ cấu quyền hành nội bộ làm cho người ta thích thú. Với những chuyện nổi bật làm cho nhớ đến người trẻ Luther bị choáng váng khi khám phá ra những thú vui của La-mã thời Phục Hưng, đây là một thành phố mới của Borgia (dâm loạn) vừa thành hình.

Xung quanh một giáo hoàng không còn kiểm soát gì cả, là những cuộc chạy đua dữ dội để tranh giành chức vụ, những cuộc tranh đấu của các phe nhóm mà tất cả những thủ đoạn đê tiện đều được chấp nhận, những việc này đã được mô tả không e dè. Tòa Thánh Vatican giống như một chuyện cờ bạc về quyền hành. Tranh giành quyền hành trong giáo hoàng triều: đó là sách phúc âm mới của các giám mục, nếu người ta tin vào những tác giả của sách. 

Những người này nhớ lại lời ước nguyện của họ đòi hỏi phải có sự cải cách cần thiết. “Đã đến lúc Giáo Hội phải lên tiếng xin lỗi Đấng Christ vì các quan chức của họ đã phạm phải không biết bao nhiêu điều bất trung và phản bội. (…) Quyển sách này là một con dao mổ đâm vào vết thương sâu và mưng mủ”. Tất cả những căn bản quyền hành thế tục của Vatican đều bị tố cáo. Đường lối chính trị của Tòa Thánh? “Một sự giả đạo đức thuần túy được hợp thức hóa”. Quần thần bao quanh Jean-Paul II?

“Những giám mục Ba-lan bám chặt vào đòn bẩy quyền hành với một tinh thần ngạo mạn nhất và chìm đắm trong những sự gửi gấm và những lời ca tụng của những kẻ nịnh hót muốn làm vừa lòng giáo hoàng”. Việc phong chức cho các giám mục? Là một hội chợ mà ở đó “những người bảo trợ và được bảo trợ” gặp nhau. Sự tranh giành? “Ai khéo uốn lưỡi, không cần biết người ấy suy nghĩ và suy nghĩ như thế nào, người ấy thành công”. Trong bản chất, đó là quang cảnh triều đình của một thể chế quân chủ tuyệt đối cuối cùng ở Âu Châu mà những người Saint-Simon La-mã mô tả tỉ mỉ với ác ý. (Au fond, c‘est le spectacle de cour de la dernière monarchie absolue d’Europe que ces Saint-Simon romains peignent avec une minutie maligne). Một triều đình mà ở đó “người cai quản ngôi nhà giáo hoàng, nếu ông ta biết cách, có thể dẫn dắt giáo hoàng theo như ý muốn, như người cầm dây cương dắt ngựa”. (Saint-Simon sinh ra ỏ Paris, 1675-1755, đã kể trong sách “Mémoires” hàng ngàn biến cố trong đời sống triều đình).

Đức ông Marinelli bình luận, “sách này là một hành động yêu thương Giáo Hội”. Trong một căn nhà nhỏ, mà ở sân thượng người đã xây một nhà nguyện để vinh danh Padre Pio (một tu sĩ dòng Capucin với những dấu sẹo, được phong chuẩn thánh trong tháng Năm vừa qua), mà người biết rõ, giám mục trong chiếc áo chùng thâm không rời bỏ sự khiêm nhượng cố hữu một đôi khi nhuốm vẻ khôi hài. “Tôi chỉ kể lại những điều tôi đã sống trong 35 năm ở giữa triều đình. Quỷ có mặt ở đó, nó làm việc trong lòng Giáo Hội. Ngay như Paul VI đã có lần nói: “Mùi vị của Satan đã vào trong Vatican”. Quyển sách này muốn tố cáo sự tham lam quyền hành quá độ tràn lan ở trong triều, tổ chức kim tự tháp của Giáo Hội và sự xâm nhập của phái Tam Điểm”. Một điều tố cáo cuối cùng, điều này có thể làm cho buồn cười, nếu người ta không nhớ lại những giao thiệp thân hữu lạ lùng của người cựu bộ trưởng tài chánh Vatican, tổng giám mục Paul Marcinkus, đã bị cho nghỉ việc cách đây mười năm, sau khi chuyện tai tiếng tài chánh có dính dáng tới Mafia và chi nhánh P2 của Tam Điểm được tiết lộ. Một vấn đề đen tối không giải quyết, giống như tất cả những chuyện bí mật xảy ra trong lòng Quốc Gia nhỏ: cái chết của vị chỉ huy lính gác Thụy sĩ, Alois Estermann, vợ của ông ta và viên cai Cédric Tornay, ngày 4 tháng 5, 1998, vấn đề được xếp lại vào tháng Hai vừa qua (luận cứ chính thức “một cơn điên” của anh này…); việc kết tội cho vay lãi, bắt chẹt để đòi tiền và gia nhập một hiệp hội của hồng y-tổng giám mục thành phố Naples, nhưng vẫn được giáo hoàng giữ lại trong chức vụ.

Một truyền thống không thay đổi. Những bức tường cao bao quanh Vatican không để lọt ra ngoài một sự thật có thể gây phiền muộn cho tín đồ. Chỉ vì không tôn trọng  luật về im lặng mà Marinelli bây giờ bị đưa ra tòa, và cả hăm dọa nữa. Có một điều lạ lùng, những báo hằng ngày của Ý không nhắc lại lời kêu gọi cải cách của Đức Ông, mà chỉ thích bàn đến những chuyện có những chi tiết đồi bại nhất. “Đó là chuyện bình thường, người chủ bút Lorenzo Ruggiero đã giải thích. Với hãng Fiat, Vatican trở thành một trong những đề tài cấm kỵ ở Ý. Chính vì sự từ chối của các nhà xuất bản khác mà con người tả phái này, chống tu sĩ, đã chấp nhận phát hành sách của Đức Ông.

Giống như những nhà nghiên cứu về Kremlin thời trước, những người nghiên cứu về Vatican, với khả năng đáng nghi ngờ, tự hỏi. “Cuốn theo chiều gió ở Vatican” phải chăng là dấu hiệu tranh chấp nối ngôi? Đó có phải là tác phẩm của những người bảo thủ liên hệ với Opus Dei, rất hoạt động ở La-mã (những cuộc tấn công vào con “mực ma tam điểm”), hay của những người tiến bộ (lời kêu gọi hỗn láo để thành lập một Solidarnosc tu sĩ, một nghiệp đoàn của những nhân viên Giáo Hội)? Hay sách đó chỉ chứng nhận một sự khó chịu thực sự của một tổ chức trở về già? Một cơ quan hiển nhiên đã bị chặn đứng Sau hết, những hồng y Bernard Gantin và Joseph Ratzinger đã, tiếp theo sau quyển sách, đến lượt họ tố cáo tinh thần “tham lam chức vụ” của các giám mục. Và trước khi chết, vào tháng Sáu vừa qua, giáo chủ Anh quốc, hồng y Basil Hume, đã chỉ trích dữ dội sự tập trung cực độ của La-mã, đặc biệt là trong việc chọn lựa các giám mục, và sự xóa bỏ những Giáo Hội quốc gia. (Không cho độc lập, bắt buộc phải lệ thuộc La-mã). Nhưng có phải là đã quá trễ để cải tổ một cơ quan hiển nhiên đã bị chặn đứng? “Không bao giờ được tiết lộ, bí mật thứ ba của Fatima (1), lời tâm sự này được Đức Bà Đồng Trinh nói với những trẻ mục đồng Bồ, đã gây nên, Đức Ông Marinelli thì thầm, sự chia rẽ giữa các giám mục và hồng y, trước mắt một giáo hoàng đau yếu và bất lực. Chúng ta ở chỗ đó”. Đó là số phận của Giáo Hội La-mã. Jean-Paul II đã ám chỉ tới, một lần, ở bên Đức. Để tránh số phận đó, Ngài đã nói, chỉ có một giải pháp: cầu nguyện, cầu nguyện”.

 

GH J.P. II và Hồng y Ratzinger

 

Jean-Michel Demetz

Curée à la curie

Dans un livre qui fait scandale, un ancien prélat dénonce les jeux du pouvoir agitant la cité pontificale.

Atmosphère de fin de règne autour de Jean-Paul II.

De notre envoyé spécial

(L’Express No 2510, Semaine du 12 au 18 Aout 1999), link: http://fr.linkedin.com/pub/jean-michel-demetz/5/942/508

 

Au commencement, ou presque, il y a une lettre. Une citation à comparaitre, plus précisément. Frappée du sceau du tribunal de la rote romaine, c’est elle qui a déclenché un charivari d’enfer. Rédigé en latin, la langue officielle du Vatican, ce decretum turni ordonnait à Luigi Marinelli, 72 ans, un prélat retraité de la Congrégation pour les Eglises orientales, de se présenter, le 15 juillet dernier, devant des juges surtout connus pour pro-noncer la nullité des mariages des puissants de ce monde. Le monsignore devait s’expliquer sur un livre dont les magistrats du Vatican demandaient le retrait (sequestratio) des librairies, “ne damna graviora forte provocentur”, afin d’éviter des dom-mages plus graves”.

Jusqu’àlors confiné à une diffusion confidentielle, l’ouvrage incriminé, Via col vento in Vaticano (“Autant en emporte le vent au Vatican”), s’arrache aussitôt. “Un livre interdit, c’est un livre désiré”: en une jolie formule, son éditeur, le Milanais Lorenzo Ruggiero (éditions Kaos), résume tout. La bévue de la juridiction vaticane a fourni la plus efficace des publicités; c’est le miracle de la multiplication des exemplaires. “Mgr Gorge profonde” devient la proie des médias. L’affaire remonte jusqu’à la Chambre des députés, où un élu communiste interpelle le gouvernement sur cet acte d’intimidation à l’encontre d’un citoyen italien et d’un ouvrage publié en Italie, qui échappe donc, en principe, aux lois du Vatican. C’est Peppone volant au secours de Don Camillo!

Au sein de la curie, le gouvernement de l’Eglise catholique, on encaisse le coup et on évoque un règlement de comptes personnel. Cependant, dans les interminables couloirs des palais pontificaux, on se gausse des portraits peu charitables de cardinaux, à l’identité certe maquillée mais aisément reconnaissable. On rit, mais parfois aussi on tremble.

Car c’est une première. Marinelli et les autres auteurs, restés anonymes – ils ont signé I Millenari – viennent de l’intérieur d’une machine réputée pour sa formidable opacité. A l’évidence, ils en connaissent les rouages. Ecrit à plusieurs mains, le livre est une charge qui se lit à différents degrés. De ce bréviaire peu édifiant, on peut retenir les anecdotes salaces.. Celle de ce prélat alors qu’il s’ébattait, près du Circo Massimo, avec un jeune homme en “tenue d’Adam ou presque”. Dans le même chapitre sur l’homosexualité, présentée comme un instrument de promotion accélérée, on apprend qu’un secrétaire particulier, protégé du pape Paul VI, était ainsi promis à la pourpre cardinalice. Hélas pour lui, le jeune ambitieux se fit arrêter à la frontière suisse avec une valise bourrée d’argent qu’il allait mettre à l’abri. Adieu, barrette! Plus loin, on lit qu’”un prélat bien connu, d’une haute intransigeance morale pour les autres”, aurait fait voeu d’homosexualité” pour ne pas transgresser l’interdit sur le corps de la femme.

Plus que ces historiettes, souvent malicieuses, qui, en réalité, n’apprennent rien que l’on ne sache ou soupconne déjà, c’est la mise à nu des mécanismes du pouvoir interne qui fascine. Avec des accents qui rappellent le jeune Luther découvrant, atterré, les plaisirs de la Rome de la Renaissance, c’est une nouvelle cité des Borgia qui se fait jour. Autour d’un pape ne contrôlant rien, ce sont la course infernale aux postes, la lutte de clans où tous les coups bas sont permis qui sont crument dépeintes. Le Vatican comme un enjeu de pouvoir. Curée à la curie: voilà le nouvel évangile des prélats, à en croire les auteurs du livre.

Ces derniers appellent de leurx voeux l’indispensable réforme. “Le temps est venu pour l’Eglise de demander pardon au Christ pour tant d’infidélité et tant de trahisons. (…) Ce livre est un bistouri plongé dans une plaie profonde et purulente”. Tous les fondements du pouvoir temporel du Vatican sont dénoncés. La diplomatie du Saint-Siège? “Un concentré d’hypocrisie institutionnalisée”. L’entourage de Jean-Paul II? “Les prélats polonais s’accrochent aux leviers du pouvoir avec la plus grande impertinence et baignent dans les recommandations et louanges de la part de courtisans désireux de plaire au pape”. La nomination des évêques? Une foire où croisent “protecteurs et protégés”. La Curie? “Celui qui sait manier la langue, peu importe s’il pense et comment, celui-là fait carrière”. Au fond, c‘est le spectacle de cour de la dernière monarchie absolue d’Europe que ces Saint-Simon romains peignent avec une minutie maligne. Une cour où “le préfet de la maison ponti-ficale, s’il sait s’y prendre, guide le pape à sa guise comme les rênes un cheval”.

“Ce livre est un acte d’amour envers l’Eglise”, commente Mgr Marinelli. Dans son petit appartement, sur la terrasse duquel il a bâti une chapelle en l’honneur de Padre Pio (le moine capucin aux stigmates, béatifié en mai dernier), qu’il a bien connu, le prélat dans san robe noire ne se départit pas d’une humilité affectée où transparait parfois l’ironie. “Je raconte seulement ce que j’ai vécu trente-cinq ans durant au sein de la curie. Le démon est là, il travaille au sein de l’Eglise. Paul VI lui-même l’a dit un jour: “Le fumet de Satan est entré dans le Vatican”. Ce livre veut dénoncer le carriérisme effréné régnant à la curie, l’organisation pyramidale de l’Eglise et l’infiltration de la franc-maconnerie”. Une dernière accusation qui pourrait faire sourire si on ne se rappelait les étranges accointances de l’ancien argentier du Vatican, l’archevêque Paul Marcinkus, mis à l’écart il y a dix ans, après les révélations sur un scandale financier où étaient mêlées la Mafia et la loge maconnique P2. Sombre affaire restée irrésolue, comme tous les épisodes mystérieux survenus au sein du petit Etat: la mort du com-mandant de la garde suisse Alois Estermann, de son épouse et du vice-caporal Cédric Tornay, le 4 mai 1998, affaire classée en février dernier (version officielle: “un coup de folie” de ce dernier…); l’inculpation pour usure, extorsion de fonds et association de malfaiteurs du cardinal-archevêque de Naples, pourtant maintenu à son poste par le pape. 

La tradition reste immuable. Les hautes murailles qui entou-rent le Vatican ne sauraient laisser filtrer une vérité suscep-tible de troubler les fidèles. C’est pour ne pas avoir respecté cette loi du silence que Marinelli est aujourd’hui poursuivi, et même intimidé. Curieusement, les quotidiens italiens n’ont guère relayé son appel à la réforme, préférant s’arrêter sur les anecdotes les plus croustillantes. “C’est normal, explique son éditeur, Lorenzo Ruggiero. Avec Fiat, la Vatican reste l’un des sujets tabous en Italie”. C’est d’ailleurs après le refus d’autres maisons d’édition que cet homme de gauche, anticlérical, a accepté de publier le monsignore. Comme les kremlinologues d’antan, les vaticanologues à la fiabilité aussi incertaine, s’interrogent. “Autant en emporte le vent au Vatican” s’inscrit-il déjà dans la lutte de succession? Est-il l’oeuvre de conservateurs liés à l’Opus Dei, actif à Rome (les attaques contre la “pieuvre maconnique”), ou de progres-sistes (l’appel insolent à un Solidarnosc ecclésiastique, un syndicat des gens d’Eglise)? Témoigne-t-il seulement du malaise avéré d’une institution vieillissante?

Une institution à l’évidence bloquée Après tout, les cardinaux Bernard Gantin et Joseph Ratzinger ont, à la suite du livre, à leur tour dénoncé “le carriérisme” des prélats. Et avant de mourir, en juin dernier, le primat d’Angleterre, le cardinal Basil Hume, critiquait violemment l’extrême centralisation romaine, notamment dans le choix des évêques, et l’effacement des Eglises nationales. Mais n’est-il pas trop tard pour réformer une institution à l’évidence bloquée? “Jamais révélé, le troisième secret de Fatima, cette confidence faite par la Vierge à des bergers portugais, évoque, murmure Mgr Marinelli, des dissensions entre évêques et cardinaux sous les yeux d’un pape malade et impuissant. Nous y voilà”. Ainsi en irait-il du destin de l’Eglise de Rome. Jean-Paul II y a fait allusion, une seule fois, en Allemagne. “Pour l’éviter, a-t-il dit, il n’y a qu’une seule solution: la prière, la prière”.

 

Jean-Michel Demetz

 

 

 

(1) Tài liệu của Avro Manhattan, “Vietnam why did we go”,  trang 28.

- Bi mật thứ nhất là hình ảnh của hỏa ngục. (John Paul II đã bác bỏ hỏa ngục).

- Bí mật thứ hai, Nga Sô-viết sẽ cải đạo theo Giáo Hội Gia-tô La-mã. (Dân Nga đã không cải đạo, mà còn chống, trang 257).

- Bí mật thứ ba không được tiết lộ trước năm 1960. (Bây giờ là năm 2000, nhưng bí mật này vẫn không được tiết lộ, chắc chắn chỉ vì một lý do, “nó không giống ai”. Tiết lộ ra thì vỡ nợ).

(2) Đến năm 2012 lại xẩy ra một vụ Xì-căng-đan khác được bo chí gọi l Vatileak. Sau đây là một chút chi tiết của RFI ngy 18, 9, 2012:

 

Bình luận của báo chí và giới quan sát 

Người ta còn nhớ là khi nổ ra xì-căng-đan “Vatileaks”, các mạng truyền thông báo chí, và nhất là các giới am tường về “hậu trường” của Tòa Thánh đều đồng ý nhận xét rằng ông quản gia của Đức Giáo Hoàng thực ra chỉ là một con “cá bé” trong vụ việc, hay để ví von theo ngôn từ của báo chí Ý, thì ông quản gia này chỉ là “lao động đơn thuần”, tẩu tán tư liệu mật của Tòa Thánh, theo yêu cầu của một nhóm người nằm ngay chính trong thượng tầng của hàng giáo phẩm Vatican.

Vẫn theo một số nguôn tin từ báo chí Ý, thì đây là bề nổi của một cuộc tranh chấp quyền lực trong nội bộ hàng giáo phẩm của Tòa Thánh nhằm chống lại vị thế của Quốc Vụ Khanh của Tòa Thánh, Hồng Y Tarcisio Bertone, vốn bị chỉ trích là thâu tóm quá nhiều quyền lực trong tay và chi phối các quyết định của Đức Giáo Hoàng.

 

Ngày 28 Tháng 4, 2013

Trần văn Kha

 

Posted in: Tôn Giáo