Những Câu Hỏi “Cực Nóng” ??

Mark Danh viết cho báo Giao Điểm – Michigan –  Aug 3rd,  2015

Qua Cali dự tiệc cưới của người bạn, đúng vào cuối tuần bác Alan Phan tổ chức họp thân hữu và ra mắt sách, tôi hý hửng dành thì giờ đi nghe bác nói, mua 2 cuốn sách, có chữ ký tại chỗ, rồi xin bác một cuộc phỏng vấn chớp nhoáng. Bác bận quá nên xin a rain check. Hên quá, gặp bác lại ở nhà hàng Song Long, Bolsa, sáng hôm sau, kề cà xin bác cho Danh chỉ 15 phút thôi.
Nhờ đang đợi đồ ăn, bác OK, nói chỉ 3 câu hỏi thôi. Great.
Câu 1: Trong các bài viết, bác hay tránh né chuyện chánh trị. Ông già Alan cũng sợ bàn tay lông lá của Việt Cộng?
Trả Lời: Chính xác hơn là chữ “không biết”. Sợ mình sai khi đoán mò. Những kịch bản chính trị ở Việt Nam đều diễn ra trong bóng tối, sau bức màn. Ngay cả diễn viên cũng không rõ lắm vai trò của mình và đạo diễn thì mù mờ về đoạn kết. Viết về những điều mình không thể chứng minh là phản khoa học. Tôi rất “open” về quan điểm chính trị của tôi khi nói về xứ Mỹ, chính trị gia Mỹ… nhưng khi đụng đến Trung Quốc, hay Việt Nam, hay Bắc Triều Tiên, tôi chỉ muốn đăng bài của người khác dưới nhiều góc cạnh…để chúng ta cùng chiêm nghiệm về sự thật đâu đó. Tuy nhiên, nếu lấy quá khứ mà phán đoán tương lai, thì cũng có khá nhiều bài học trong 100 năm lịch sử cầm quyền của đảng Cộng Sản để hiểu những căn bản cốt lõi cho các hành động hiện tại.
Câu 2: Chi tiết hơn, bác có thể nói gì về hiện tượng Phùng Quang Thanh, phe thân Mỹ, phe thân Tàu, và cuộc đấm đá trong nội bộ đảng?
Trả Lời: Chúng ta luôn chủ quan về những gì mình muốn, mình ao ước…nên đôi khi bẻ cong thực tại cho nó phù hợp với khát vọng của mình. Những hiện tượng, tin đồn, dự đoán…về những cuộc tranh dành quyền lực trong đảng Cộng Sản Việt Nam là điều “bàn cho vui”, có vài giá trị giải trí. Tôi tin là ngoại trừ một số rất nhỏ người trong cuộc, không ai biết ai thực sự thân ai, thuộc phe nhóm nào, có những thủ đoạn nào, ngụy trang ra sao? Tranh dành và đấm đá thì luôn hiện diện trên chính trường vì miếng mồi quá béo bở, chính trị gia nào mà chẳng có tham vọng? Ngay cả trong lồng kiếng của dân chủ tự do, sự tranh dành trong cuộc bầu cử tới của phe Hilary Clinton và phe Cộng Hòa (Jeff Bush, Donald Trump..) cũng rất khốc liệt và thú vị.
Câu 3: Bác có nhận xét nào về tương lai cho nhân quyền ở Việt Nam?
Trả Lời: Hai yếu tố sẽ ảnh hưởng mạnh đến hướng đi của chính sách nhân quyền: một, tình trạng kinh tế và thu nhập của người dân; và hai, là sự can thiệp của các lực đẩy bên ngoài. Người Việt trong nước đã gần như chấp nhận một đổi chác là nếu họ có cơm gạo đầy đủ, nhậu nhẹt lu bù…thì quan chức có thể lạm dụng quyền lực để kiếm tiền bất hợp pháp. Họ đã chịu đựng suốt 80 năm, nên mọi bất cập đã trở thành chuyện bình thường ở huyện. Tuy vậy, các lực đẩy bên ngoài cũng gây khó khăn cho những cứng rắn về nhân quyền của chính phủ. Người Âu, người Mỹ, người Úc…thực sự không quan tâm đến Việt Nam; nhưng các cử tri gốc Việt có những lá phiếu họ cần. Thêm vào đó, làm ăn buôn bán với một chánh quyền áp bức luôn làm xấu đi hình ảnh của tư bản (làm giàu qua thỏa hiệp với …bad guys), nên các chính quyền Âu Mỹ Úc…luôn to miệng về nhân quyền, dù rằng các chính trị gia này don’t give a shit.
Câu hỏi extra vì còn chút thì giờ:  Bác nghĩ gì về 1,400 tỷ xây tượng đài ở Sơn La khi dân tỉnh này nghèo nhất nước?
Trả Lời: Như tất cả dự án xây dựng khắp nước. mục tiêu quan trọng của quan chức là để kiếm “lại quả”. Tiền là OPM (other people’s money), đi ngay vào túi mình. Ngoài ra còn hưởng lợi về công việc làm ăn cho con cháu, đầu tư thêm đất đai (mua giá rẻ của nông dân hay tịch thu), có con số ấn tượng cho sự nghiệp…Tượng đài chỉ là một cái cớ. Tuy nhiên, nhiều tín đồ của XHCN cũng cho rằng tác động tâm lý là quan trọng hơn…như nhìn tượng Bác, có thể nhịn ăn, quên vợ con, hy sinh tất cả cho lý tưởng….Đây cũng là chuyện đã được nhồi vào sọ người dân suốt 80 năm cầm quyền của đảng. Cái yếu của bọn tư bản giẫy chết như tôi thì không quên vợ con được, thèm bơ sữa, cần một thân hình ấm cúng hơn là một pho tượng (nhất là trên giường…)… Tôi rất thích câu nói của Lý Hiển Long, Thủ Tướng Singapore, khi hỏi về việc xây dựng tượng đài cho cha già Lý Quang Diệu,” Look around you”. Cái thịnh vượng, hoành tráng, văn minh…của quốc gia và người dân là tượng đài duy nhất một lãnh tụ cần.
Cám ơn bác nhiều nhiều. Để bác enjoy phần chả cá Lã Vọng nhé. Đừng nhìn tượng rồi đói đấy.

Posted in: Kinh Doanh