4 bước cơ bản để xây dựng một danh mục đầu tư

Trong thị trường tài chính hiện nay, một danh mục đầu tư bền vững là rất quan trọng đối với bất kì nhà đầu tư nào. Là một nhà đầu tư, bạn cần phải biết cách phân bổ tài sản của mình để phù hợp với mục tiêu và chiến lược đầu tư của bản thân. Nói cách khác, danh mục đầu tư cần phải đáp ứng các nhu cầu trong tương lai về vốn và tạo sự an tâm. Các nhà đầu tư có thể xây dựng danh mục đầu tư phù hợp với mục tiêu và chiến lược đầu tư bằng một kế hoạch rõ ràng, có hệ thống. Dưới đây là một vài bước cơ bản để xây dựng một danh mục đầu tư.

Bước 1: Phân bổ tài sản thích hợp. (Asset Allocation)

Xác định rõ tình hình tài chính và mục tiêu đầu tư là nhiệm vụ đầu tiên trong việc xây dựng một danh mục đầu tư. Những thứ quan trọng đáng quan tâm như là thời gian cần để phát triển danh mục đầu tư, cũng như là khoản vốn đầu tư và những nhu cầu về vốn trong tương lai.

Một yếu tố thứ hai cần quan tâm đó là tính cách và khả năng chịu đựng rủi ro của bạn. Bạn có phải là mẫu người sẵn sàng mạo hiểm một khoản tiền để thu về khoản lợi nhuận cao hay không? Mọi người ai cũng muốn thu về khoản lợi nhuận cao sau mỗi năm, nhưng nếu bạn không thể ngủ yên khi cuộc đầu tư của bạn trải qua đợt giảm ngắn hạn, rất có thể thu nhập cao từ các loại tài sản này không đáng để căng thẳng.

Như bạn thấy đấy, xác định tình hình tài chính hiện tại và nhu cầu vốn trong tương lai, cũng như khả năng chịu rủi ro, sẽ xác định sự phân bổ tài sản của bạn trong đầu tư. Khả năng lợi nhuận lớn hơn đi kèm với chi phí rủi ro, lỗ cao hơn (high risk, high return). Ví dụ, những người trẻ không lệ thuộc vào việc đầu tư tạo ra thu nhập, họ có thể chấp nhận rủi ro cao hơn để tìm kiếm lợi nhuận cao. Ngược lại, những người gần vê hưu phải chú trọng bảo vệ tài sản và sinh lời từ tài sản một cách có hiệu quả.

Nhà đầu tư dè dặt vs tích cực. (Conservative vs Aggressive investors)

Thông thường, rủi ro càng nhiều thì danh mục đầu tư của bạn càng linh hoạt, phần lớn là các loại chứng khoán, ít các trái phiếu và các loại chứng khoán có thu nhập cố định khác. Ngược lại, danh mục đầu tư ít rủi ro hơn thì càng ít linh hoạt. Đây là hai ví dụ: một là dành cho nhà đầu tư tích cực và hai là cho nhà đầu tư dè dặt.

Mục tiêu của một danh mục đầu tư dè dặt là bảo toàn vốn. Biểu đồ trên cho thấy thu nhập tạo ra từ cái trái phiếu, và tạo ra tiềm năng tăng trưởng vốn dài hạn từ việc đầu tư vào các cổ phiếu chất lượng cao.

Một danh mục đầu tư tích cực thường chấp nhận một khoản rủi ro, thu hút những người có khả năng chấp nhận rủi ro trong đầu tư để đạt được sự cân bằng giữa phát triển nguồn vốn ban đầu và tạo ra thu nhập.

Bước 2: Xây dựng danh mục đầu tư đã vạch ra trong bước 1

Một khi đã xác định được sự phân bổ tài sản hợp lí, bạn cần phải phân chia tài sản vào các nhóm thích hợp.

Nhưng bạn cần phải phân chia tài sản vào các nhóm nhỏ hơn, có một mức rủi ro và lợi nhuận tiềm năng khác nhau. Ví dụ, một nhà đầu tư phân bổ tài sản dựa vào ngành và vốn hóa thị trường, giữa cổ phiếu trong nước và cổ phiếu nước ngoài. Phần trái phiếu nên được phân bổ dựa vào chu kì ngắn hạn và dài hạn, trái phiếu chính phủ và trái phiếu doanh nghiệp, …

Có nhiều cách để bạn chọn loại tài sản và chứng khoán để xây dựng chiến lược phân bổ tài sản (phải phân tích tiềm năng và chất lượng của mỗi chứng khoán bạn mua, không phải tất cả cổ phiếu và trái phiếu đầu như nhau):

• Chọn cổ phiếu– chọn những cổ phiếu thỏa mãn độ rủi ro mà bạn muốn trong danh mục đầu tư – ngành, vốn hóa thị trường và loại cổ phiếu là những yếu tố cần phải quan tâm. Phân tích các doanh nghiệp để lọc ra những cổ phiếu tiềm năng. Đây là việc làm quan trọng nhất để chọn các loại chứng khoán thích hợp để đầu tư, đòi hỏi bạn phải thường xuyên theo dõi sự biến động về giá của các cổ phiếu nắm giữ và các thông tin của công ty, ngành và của thị trường.
• Chọn trái phiếu – Khi chọn trái phiếu, nhiều yếu tố cần phải lưu ý bao gồm coupon, kì hạn, loại trái phiếu và đánh giá trái phiếu cũng như là tỉ lệ lãi suất chung của thị trường.
• Các quỹ tương hỗ (mutual funds) – các quỹ tương hỗ cho phép bạn nắm giữ những loại cổ phiếu và trái phiếu được nghiên cứu và chọn bởi các nhà quản lí quỹ chuyên nghiệp. Các quỹ chỉ số (index funds) là một sự lựa chọn khác.
• Các quỹ giao dịch ETF (Exchange-Traded Funds) – nếu bạn không muốn đầu tư vào các quỹ tương hỗ, quỹ ETF có thể là một sự thay thế tuyệt vời. Về cơ bản, quỹ ETF giống như quỹ tương hỗ và được giao dịch giống như cổ phiếu. Quỹ ETF tương tự như quỹ tương hỗ, đó là một rổ gồm nhiều cổ phiếu – thường được phân loại dựa vào nhóm ngành, vốn hóa, quốc gia,… Bởi vì chúng được quản lí một cách thụ động, quỹ ETF tiết kiệm chi phí so với quỹ tương hỗ và có sự đa dạng trong danh mục đầu tư.

Bước 3: Đánh giá trọng số trong danh mục đầu tư.

Khi đã tạo ra danh mục đầu tư, bạn cần phân tích và tái cân bằng trong từng giai đoạn vì những biến động của thị trường có thể làm thay đổi các trọng số ban đầu của bạn.

Những yếu tố khác có thể thay đổi là tình hình tài chính của bạn, nhu cầu trong tương lai và khả năng chịu rủi ro. Nếu những thứ này thay đổi, bạn cần phải điều chỉnh lại danh mục đầu tư. Nếu như khả năng chịu rủi ro giảm, bạn cần giảm số lượng cổ phiếu nắm giữ. Hoặc có lẽ bạn sẵn sàng mạo hiểm và sự phân bổ tài sản đòi hỏi một tỉ lệ nhỏ tài sản vào các cổ phiếu vốn hóa nhỏ rủi ro hơn.

Về cơ bản, để tái cân bằng, bạn cần xác định các loại chứng khoán nào được định trọng số quá cao hoặc quá thấp. Ví dụ, bạn giữ 30% tài sản hiện tại trong những cổ phiếu có vốn hóa nhỏ, trong khi phân bổ tài sản của bạn cho thấy chỉ nên có 15% số tài sản trong nhóm này. Tái cân bằng bao gồm xác định những loại chứng khoán nào cần phải giảm và phân bổ vào các nhóm khác.

Bước 4: Tái cân bằng chiến lược.

Khi bạn xác định được những loại chứng khoán nào cần giảm bớt, quyết định những chứng khoán được đánh giá thấp bạn sẽ mua từ khoản tiền mà bạn bán những chứng khoán được đánh giá cao. Để chọn những loại chứng khoán thích hợp, sử dụng những PP trong bước 2.

Khi bán những tài sản để tái cân bằng danh mục đầu tư, cần xem xét các tác động của thuế đến việc tái cơ cấu danh mục đầu tư. Có thể việc đầu tư vào những cổ phiếu tăng trưởng mạnh trong năm qua, nhưng nếu bạn muốn bán tất cả chứng khoán để tái cân bằng danh mục đầu tư, bạn phải chịu những khoản thuế từ thặng dư vốn (capital gain). Trong trường hợp này, đơn giản là ngừng đầu tư vào các quỹ này và tiếp tục đầu tư vào các nhóm tài sản khác. Điều này sẽ làm giảm trọng số của các cổ phiếu tăng trưởng mà không phải chịu các khoản thuế thặng dư vốn.

Đồng thời, luôn xem xét triển vọng của các loại chứng khoán của bạn. Nếu bạn nghi ngờ những cổ phiếu tăng trưởng đánh giá cao có thể rớt giá, bạn có thể muốn bán mặc cho các khía cạnh về thuế. Các ý kiến của các nhà phân tích và báo cáo nghiên cứu là những công cụ hữu ích để đánh giá triển vọng của những loại cổ phiếu đang nắm giữ.

Tầm quan trọng của sự đa dạng hóa

Xuyên suốt quá trình xây dựng danh mục đầu tư, nên nhớ rằng bạn phải duy trì sự đa dạng trong danh mục đầu tư. Đó không chỉ đơn giản là sở hữu các loại chứng khoán trong từng nhóm mà phải đa dạng hóa trong mỗi nhóm.

Như đã đề cập, các nhà đầu tư có thể đa dạng hóa danh mục đầu tư bằng cách sử dụng các quỹ tương hỗ và quỹ chỉ số ETF. Các hình thức đầu tư này cho phép các nhà đầu tư cá nhân dùng kinh tế quy mô (economies of scales), điều mà các nhà đầu tư trung bình không thể dùng với một khoản tiền nhỏ.

Tóm lại, một danh mục đầu tư đa dạng mang lại sư phát triển bền vững và lâu dài cho việc đầu tư của bạn. Nó bảo vệ tài sản từ những rủi ro và những thay đổi trong nền kinh tế. Theo dõi sự đa dạng trong danh mục đầu tư, điều chỉnh khi cần thiết, bạn sẽ tăng cơ hội thành công lâu dài trên thị trường tài chính.

Nguồn: investopedia

MAI TRỌNG HẬU

Posted in: Đầu Tư,Tài chính tiền tệ