Tạo ấn tượng trong buổi phỏng vấn quan trọng như thế nào?

Ngạn ngữ có câu “Đừng đánh giá một cuốn sách qua cái bìa” (Don’t judge a book by its cover) khuyên chúng ta không nên đánh giá ai đó qua vẻ bề ngoài. Tuy nhiên, trong thời buổi thời gian quý hơn vàng, ai sẽ có đủ thời gian để tìm hiểu kĩ càng về một người nào đó trước khi đưa ra lời đánh giá của mình?
Bản năng đánh giá 
Đánh giá là bản năng tự nhiên của loài người, được hình thành thì ngàn xưa khi con người bất lực trước thiên nhiên. Giữa thế giới bao la và đầy nguy hiểm, bản năng sống còn bắt buộc một người nhanh chóng phân tích các nhân tố và hiện tượng mới. Ngày nay, bản năng đó vẫn không hề thay đổi. Đó là lý do tại sao chúng ta luôn cố gắng phân tích đối tượng vừa gặp một cách vô tình hay cố ý. Theo Giáo sư Salamon tại Đại học New York (Hoa Kì) cho thấy con người chỉ mất 7 giây để tạo nên ấn tượng ban đầu (first impression) mạnh mẽ. Ấn tượng ban đầu này sẽ chi phối thái độ của người đánh giá đến người bị đánh giá. Trong 7 giây, một người sẽ đánh giá người khác qua 11 đặc điểm quan trọng:

1. Trình độ học vấn (Education Level )
2. Khả năng tài chính (Economic Level )
3. Độ trung thực (Perceived Credibility, Believability, Competence and Honesty)
4. Độ tin cậy (Trustworthiness)
5. Độ gian dối (Level of Sophistication)
6. Nhận thức về giới tính (Sex Role Identification)
7. Mức độ thành đạt (Level of Success)
8. Lý lịch về chính trị (Political Background)
9. Lý lịch về tôn giáo (Religious Background)
10. Lý lịch về sắc tộc (Ethnic Background)
11. Sự ham muốn về xã hội, công việc và tình dục (Social/ Professional / Sexual Desirability)

Mặc đẹp và tạo ấn tượng tốt 
Trong các cuộc phỏng vấn xin việc, tạo dựng một ấn tượng tốt với nhà tuyển dụng là một trong những điều cực kì quan trọng. Bước đầu tiên và đơn giản nhất chính là trang bị cho mình một vẻ ngoài thật chuyên nghiệp. Một khảo sát của trang Classandcareers.com trên 2000 nhà tuyển dụng cho thấy 55% ấn tượng ban đầu của một ứng viên được tạo ra bởi cách ăn mặc và cách bước qua cửa. Có thể nói, việc ăn mặc chu đáo nhằm tạo ấn tượng tốt với nhà tuyển dụng chính là một nửa sức mạnh của ứng viên.
Tuy nhiên, các ứng viên đôi khi quá tự tin vào bản CV hoành tráng của mình mà quên mất việc chỉnh chu vẻ ngoài. Tạp chí kinh tế nổi tiếng Forbes đã xếp “ăn mặc không phù hợp” ở vị trí thứ ba trong danh sách “Những lỗi đáng trách nhất và thường gặp nhất trong phỏng vấn xin việc.” Lỗi này nhận được 72% nhà tuyển dụng ghi nhận. Một ứng viên ăn mặc không tươm tất sẽ vô tình đặt mình trong vị trí bất lợi. Thông thường, mục đích của các cuộc phỏng vấn là để chọn những người tốt nhất trong những người tốt dựa trên quan sát và phân tích. Điều đó có nghĩa rằng bản CV chỉ là công cụ giúp ứng viên lọt vào vòng phỏng vấn, còn quyết định tuyển dụng phụ thuộc rất nhiều vào cuộc trò chuyện giữa ứng viên và nhà tuyển dụng.

Chìa khóa của thành công
Ăn mặc thật chuyên nghiệp và phụ hợp với công việc sẽ tạo cho nhà tuyển dụng một ấn tượng tốt. Đó là chiếc chìa khóa của thành công. Theo bản tổng hợp của giáo sư tiến sĩ Robert Dipboye về thái độ của nhà tuyển dụng khi thực hiện phỏng vấn, ấn tượng ban đầu có tầm ảnh hưởng mạnh mẽ đến quyết định của nhà tuyển dụng. Khi đánh giá cao một ứng viên trước phỏng vấn, nhà tuyển dụng thường sẽ tiếp tục đánh giá cao ứng viên đó sau phỏng vấn.
Một lỗi tâm lý thường gặp trong phỏng vấn là Lỗi ấn tượng ban đầu (First impression error), xuất hiện khi một người (nhà tuyển dụng) đánh giá người khác (ứng viên) theo ấn tượng ban đầu và cố tình bỏ qua những thông tin khác. Khi trong trạng thái lỗi, nhà tuyển dụng cố gắng khẳng định suy nghĩ ban đầu của mình qua cách đưa ra câu hỏi. Nếu ấn tượng ban đầu làm các nhà tuyển dụng tin ứng viên là một người thông minh, họ sẽ đặt nhiều câu hỏi để khẳng định điều đó, cũng như hạn chế số câu hỏi có khả năng phủ định nhận xét ban đầu, hoặc có xu hướng lờ đi những thông tin không ủng hộ nhận định ban đầu của mình. Ngược lại, nếu ứng viên vô tình tạo ra một ấn tượng không tốt với nhà tuyển dụng, ứng viên này sẽ thường gặp phải rất nhiều câu hỏi hóc búa trong quá trình phỏng vấn.
Các nhà tuyển dụng cũng thường biểu hiện những tín hiệu phi ngôn từ diễn tả thái độ trong quá trình phỏng vấn. Điều này cũng tương tự như một giáo viên thường cười, gật đầu, giao tiếp bằng mắt hay cúi người về phía trước nhiều hơn khi đang nói chuyện với một học sinh mà giáo viên cho là thông minh (Chaikin, Sigler, & Derlega, 1974). Một số dấu hiệu từ nhà tuyển dụng cho thấy ứng viên đang được đánh giá tích cực có thể là: tăng tốc độ trò chuyện và tốc độ phản ứng , ít sử dụng các từ đệm như “à… ờ…”, ít bị líu lưỡi hay nói lắp, thời gian dừng ngắn và thường xuyên cắt ngang lời của ứng viên. Nếu tinh tế quan sát những tín hiệu phi ngôn từ phát ra từ nhà tuyển dụng, ứng viên sẽ có rất nhiều lợi thế trong quá trình phỏng vấn.
Trang phục và tác phong chuyên nghiệp là điều cần có ở mọi ứng viên. Chuẩn bị chu đáo không chỉ giúp bạn tạo được ấn tượng tốt với nhà tuyển dụng, mà đó còn là chiếc chìa khóa vạn năng tạo thêm sự tự tin cho bản thân trong mọi tình huống. Hãy đón đọc các lời khuyên và mẹo nhỏ để chuẩn bị chu đáo cho buổi phỏng vấn từ VIET Psychology
Lời tác giả 
Cách đây không lâu, tôi may mắn được dịp trò chuyện một vị giáo sư đáng kính trong trường, người đã từng làm việc cho Nhà Trắng và Bộ Nội vụ Hoa Kỳ. Ông bảo tôi rằng: “Trong thời đại toàn cầu hóa ngày nay, em luôn phải cạnh tranh với mọi ứng viên trên toàn thế giới.”
Đúng thật, khi mà kĩ thuật ngày càng tiến bộ, khoảng cách địa lý và tuổi tác đã trở nên vô nghĩa, cuộc chiến việc làm trở nên khốc liệt hơn bao giờ hết. Hơn nữa, trong giai đoạn suy thoái kinh tế toàn cầu, số lượng việc làm càng trở nên khan hiếm trong khi lượng trí thức ngày càng nhiều. Ngay cả một nền kinh tế hùng mạnh như Hoa Kỳ mà tỷ lệ thất nghiệp trung bình và tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi từ 25-34 đã leo đến con số 8.2% vào tháng Năm năm 2012. Tuy tỷ lệ thất nghiệp ở Việt Nam năm 2011 chỉ là 2,27% , điều đó không đồng nghĩa với việc chúng ta có thể chủ quan trong cuộc chiến việc làm trên toàn cầu này. Do vậy,việc chuẩn bị một vẻ ngoài chu đáo trước khi phỏng vấn là một việc làm cấp bách và cần được đầu tư kĩ càng, vì đó là một yếu tố cực kì quan trọng, mà chúng ta hoàn toàn có thể kiểm soát.
– Thang N

Posted in: Tâm lý,Tuyển Dụng