Cách làm bài văn chứng minh

Kiểm tra bài cũ
Hãy nêu mục đích và phương pháp làm bài văn chứng minh?
Tiết 91
Cách làm bài văn lập luận chứng minh
I- Cách làm bài văn lập luận chứng minh.
* Đề : Nhân dân ta thường nói: "Có chí thì nên". Hãy chứng minh tính đúng dắn của câu tục ngữ đó.
1- Tìm hiểu đề và tìm ý:
* Luận điểm:
Con người phải có ý chí, có quyết tâm, kiên trì thì sẽ thành công trong mọi việc.
* Luận cứ:
Lý lẽ: Bất cứ việc gì, dù xem ra có vẻ giản đơn nhưng không có chí , không chuyên tâm, kiên trì thì liệu có làm được không? Nếu gặp khó khăn mà bỏ dở thì chẳng làm được gì.
- Thực tế: có nhiều tấm gương nêu cao ý chí như: Nguyễn Ngọc Ký, các vân động viên khuyết tât, Cô Pa- đu- la người Anh, Ông ốt-xtơ-rốp- xki bị mù..
2- Lập dàn bài:
a- Mở bài:

B- Thân bài
Nêu vai trò quan trọng của lí tưởng, ý chí và nghị lực trong cuộc sống mà câu tục ngữ đã đúc kết. Đó là một chân lí.
Xét về lí : + Chỉ là điều rất cần thiết để con người vượt qua mọi trở ngại.
+ Không có chí thi không làm được gì
Xét về thực tế: + Những người có chí đều thành công (nêu dẫn chứng)
+ Chí giúp người ta vượt qua những khó khăn tưởng chừng không thể vượt qua (nêu dẫn chứng)
C- Kết bài:
Mọi người nên tu dưỡng ý chí, bắt đầu từ những việc nhỏ, để khi ra đời làm được việc lớn
3- Viết bài
a- Mở bài
Có thể chọn một trong các cách mở bài sau đây:
- Đi thẳng vào vấn đề: "Hoài bão, ý chí, nghị lực là điều không thể thiếu đối với những ai muốn thành đạt. Câu tục ngữ của dân gian Có chí thì nên đã nêu bật tầm quan trọng đó"
- Suy từ cái chung đến cái riêng: "Sống tức là khắc phục khó khăn. Không có ý chí, niềm tin, nghị lực để khắc phục mọi trở ngại trên đường đời thì không thể thành đạt được. Do đó, từ xưa nhân dân ta đã dạy "Có chí thì nên".
- Suy từ tâm lý con người : "ở đời mấy ai mà không mong muốn được thành đạt về sự nghiệp? Nhưng không phải ai cũng có đủ niềm tin, nghị lực để tiếp tục sự nghiệp cho đến thành công. Bởi thế cho nên từ xưa nhân dân ta đã dạy: "Có chí thì nên".
b- Thân bài
- Trước hết phải có từ ngữ chuyển đoạn, tiếp nối phần mở bài: Thật vậy; Đúng như vậy ....
- Viết đoạn phân tích, lí lẽ.
Viết đoạn nêu các dẫn chứng tiêu biểu về những người nổi tiếng
c- Kết bài:
Hô ứng với mở bài
- Đi thẳng vào vấn đề: "Hoài bão, ý chí, nghị lực là điều không thể thiếu đối với những ai muốn thành đạt. Câu tục ngữ của dân gian Có chí thì nên đã nêu bật tầm quan trọng đó"

- Suy từ cái chung đến cái riêng: "Sống tức là khắc phục khó khăn. Không có ý chí, niềm tin, nghị lục để khắc phục mọi trở ngại trên đường đời thìo không thể thành đạt được. Do đó, từ xưa nhân dân ta đã dạy "Có chí thì nên".



- Suy từ tâm lý con người : "ở đời mấy ai mà không mong muốn được thành đạt về sự nghiệp? Nhưng không phải ai cũng có đủ niềm tin, nghị lục để tiếp tục sự nghiệp cho đến thành công. Bởi thế cho nên từ xưa nhân dân ta đã dạy: "Có chí thì nên".
* Kết bài: Mỗi người chúng ta nên tu dưỡng ý chí và nghị lực để làm được những gì mà ta mong muốn.
* Kết bài: Mỗi người chỉ sống có một lần, chỉ có một thời tuổi trẻ, nếu không có ý chí, hoài bão, nghị lực đẻ làm công việc xứng đáng, chẳng phải là đáng tiếc lắm hay sao?
* Kết bài: Cho nên có hoài bão tốt đẹp là rất đáng uqý, nhưng đáng quý hơn nữa là nghị lực và niềm tin, nó đảm bảo cho sự thành công của mọi người.
b- Thân bài
- Trước hết phải có từ ngữ chuyển đoạn, tiếp nối phần mở bài: Thật vậy; Đúng như vậy ....
- Viết đoạn phân tích, lí lẽ.
Viết đoạn nêu các dẫn chứng tiêu biểu về những người nổi tiếng
c- Kết bài:
Hô ứng với mở bài
4- Đọc lại và sửa chữa
Ghi nhớ
Muốn làm bài văn lập luận chứng minh thì phải thực hiện bốn bước : Tìm hiểu đề và tìm ý, lập dàn bài, viết bài, đọc lại và sửa chữa.
- Dàn bài:
+ Mở bài: Nêu luận điểm cần được chứng minh
+ Thân bài: Nêu lí lẽ và dẫn chứng để chứng tỏ luận điểm đúng đắn
+ Kết bài: Nêu ý nghĩa của luận điểm đẫ được chứng minh. Chú ý lời văn phần kết bài nên hô ứng với lời văn phần mở bài.
- Giữa các phần và các đoạn văn cần có phương tiện liên kết.
II- Luyện tập
Cho hai đề văn sau:
Đề 1:Hãy chứng minh tính đúng dắn của câu tục ngữ: Có công mài sắt, có ngày nên kim.
Đề 2: Chứng minh tính chân lí trong bài thơ:
Không có việc gì khó
Chỉ sợ lòng không bền
Đào núi và lấp biển
Quyết chí ắt làm nên
* Giống nhau:
Con người phải bền lòng, không được nản chí
* Khác nhau:
Đề 1: Nhấn mạnh vào chiều thuận hễ có công bền bỉ, quyết tâm thì việc khó như mài sắt cũng hoàn thành
Đề 2: Chú ý cả hai chiều thuận và nghịch

Posted in: Văn Học